პირის ღრუ

ლალი დათეშიძე

ადამიანის ნორმალური ანატომია. პირის ღრუ   Cavum oris;  Oral cavity

პირის ღრუ – cavum oris, წარმოადგენს საჭმლის მომნელებელი აპარატის დასაწყის ნაწილს; თავად პირის ღრუ იწყება პირის ნაპრალით – rima oris, რომელიც მდებარეობს ჰორიზონტალურ სიბრტყეში და მოსაზღვრულია ზემო და ქვემო ტუჩებით – labium superioris et inferioris.

პირის ღრუ

პირის კუთხეებში – angulus oris ზემო და ქვემო ტუჩი გადადის ერთმანეთში და ქმნის ტუჩების შესართავს – comissura labiorum. პირის ღრუ იყოფა ორ ნაწილად: წინა, გარეთა ნაწილი – პირის კარიბჭე – vestibulum oris და უკანა, შიგნითა ნაწილი – საკუთრივ პირის ღრუ – cavum oris proprium. პირის კარიბჭე წინიდან და გვერდებიდან მოსაზღვრულია ტუჩებითა და ლოყებით, შიგნითა მხრიდან – ღრძილებითა და კბილებით. ღრუ დაფარულია ლორწოვანი გარსით, რომელიც ტუჩებიდან და ლოყებიდან გადადის ღრძილებზე, ღრძილებიდან კი – პირის ღრუში. პირის კარიბჭეში შუა ხაზზე. ტუჩებსა და ღრძილებს შორის ლორწოვანი გარსი ქმნის ზემო და ქვემო ტუჩების ლაგამებს – frenulum labiorum superius et inferius. დიდ ძირითად კბილებსა და ქვედა ყბის ასწვრივ ტოტებს შორის არსებული ხვრელით პირის კარიბჭე უერთდება საკუთრივ პირის ღრუს. პირის ღრუ მოსაზღვრულია: ზემოდან – მაგარი და რბილი სასით, ქვემოდან – ენითა და პირის ღრუს ძირის ლორწოვანით, უკნიდან – ხახის პირით, წინიდან და გვერდებიდან – კბილებითა და ღრძილებით. პირის ღრუს ზემო კედელს ქმნის სასა, რომელიც ორი ნაწილისაგან შედგება: წინა ნაწილი, ანუ მაგარი სასა – palatum durum და უკანა ნაწილი, ანუ რბილი სასა – palatum molle. ამასთანავე, სასა წარმოადგენს პირისა და ცხვირის ღრუების ერთგვარ გამყოფ ძგიდეს. მაგარი სასა შეადგენს სასის 2/3 ნაწილს; იგი შედგება შემდეგი ძვლოვანი ნაწილებისაგან: ზედაყბის ძვლების სასის მორჩები და სასის ძვლების ჰორიზონტალური ფირფიტები; ზემოდან იგი დაფარულია ძვლისაზრდელათი, მის ქვემოთ კი ლორწოვანი გარსია, რომელიც ქმნის განივ ნაოჭებს – plicae transversae. რბილი სასის ძირითადი ნაწილია სასის ფარდა – velum palatinum, რომელიც შუა ხაზის მიმართულებით, უკან და ქვემოთ ქმნის ნაქს – uvula. რბილი სასის ლორწოვანი ქვეშ მოთავსებულია სასის ლორწოვანი ჯირკვლები – glandulae palatinae.


პოსტი წარმოადგენს, ლალი დათეშიძისა და არჩილ შენგელიას სამედიცინო ენციკლოპედიის ნაწილს. საავტორო უფლებები დაცულია. ანატომიის ნაწილის მომზადებაზე მუშაობდნენ: ლალი დათეშიძე (1997 წლიდან), არჩილ შენგელია მანანა კიკნაძე (2006 წლიდან). 2008 და 2019 წლის ვერსიები მომზადდა მანანა კიკნაძის რედაქციით.
გაფრთხილება

.