ლალი დათეშიძე ადამიანის ნორმალური ანატომია. მკერდი, მკერდის ძვალი Sternum Sternum, breast bone მკერდის ძვალი (მკერდი) – Sternum, წარმოადგენს წაგრძელებული ფორმის კენტ, ბრტყელ ძვალს, წინა გამოზნექილი და უკანა ჩაზნექილი ზედაპირით. მკერდი სამი ნაწილისაგან შედგება: მკერდის ტარი – manubrium sterni, მკერდის სხეული – corpus sterni და მახვილისებრი მორჩი – processus xiphoideus. სამივე ნაწილი ერთმანეთს უკავშირდება ხრტილოვანი ჩანაფენით,
ლალი დათეშიძე ადამიანის ნორმალური ანატომია. ნეკნები Costae Ribs ადამიანს 12 წყვილი ნეკნი აქვს. ნეკნები (os costae) წარმოადგენენ სხვადასხვა სიგრძის, რკალისებურად მოხრილ ძვლებს, რომლებიც სიმეტრიულად უკავშირდებიან ხერხემლის სვეტის გულმკერდის ნაწილს. თითოეულ ნეკნში განასხვავებენ ნეკნის უკანა, შედარებით გრძელ – ძვლოვან ნაწილს – os costale, წინა, ხრტილოვან ნაწილს – ნეკნის ხრტილს – cartilago costalis, და ორ
ლალი დათეშიძე ადამიანის ნორმალური ანატომია. გულმკერდი Thorax Thoracic cage გულმკერდი – thorax ძვლოვანი ღრუა, რომელიც შემოსაზღვრულია ხერხემლის სვეტის გულმკერდის ნაწილით, ნეკნებითა და მკერდით. მას აქვს წაკვეთილი კონუსის ფორმა, რომელიც ფართო ფუძით მიმართულია ქვემოთ, წაკვეთილი მწვერვალით – ზემოთ. გულმკერდში განასხვავებენ წინა, უკანა და გვერდით კედლებს, ზემო და ქვემო ხვრელებს. წინა კედელს წარმოქმნის მკერდი და ხრტილოვანი ნეკნები.
ლალი დათეშიძე ადამიანის ნორმალური ანატომია. კუდუსუნი Os coccygis Coccyx კუდუსუნის მალები (4 – 5, იშვიათად 3 – 6 მალა) vertebrae coccygeae, შეზრდილია ერთმანეთთან და ქმნის ერთ მთლიან კუდუსუნის ძვალს. კუდუსუნს – os coccygis აქვს მოხრილი პირამიდის ფორმა, რომლის ფუძე მიმართულია ზემოთ; კუდუსუნის მალებს აქვთ მხოლოდ სხეული; კუდუსუნის პირველი მალას შერჩენილი აქვს განუვითარებელი სასახსრე მორჩები, ე.
ლალი დათეშიძე ადამიანის ნორმალური ანატომია. წელის მალები Vertebrae lumbales Lumbar vertebrae წელის მალები (წელის 5 მალა) – vertebrae lumbales, გამოირჩევიან მასიურობითა და სიმტკიცით. მათ სხეულს აქვთ მარცვლის ფორმა, რკალები ძლიერადაა განვითარებული, ხვრელები დიდი ზომისაა და აქვთ სამკუთხა ფორმა. თითოეული განივი მორჩი მიმართულია ლატერალურად და რამდენადმე უკან. მისი უდიდესი ნაწილი წარმოადგენს ნეკნის რუდიმენტს და ეწოდება სანეკნე
ლალი დათეშიძე ადამიანის ნორმალური ანატომია. გულმკერდის მალები Vertebrae thoracicae Thoracic vertebrae გულმკერდის მალები (12 მალა) – vertebrae thoracicae გაცილებით დიდია კისრის მალებთან შედარებით; მათი სხეულების ზომები თანდათანობით მატულობს დაწყებული 1-დან მე-12 მალამდე. გულმკერდის I – IX მალის სხეულის ზედა და ქვედა კიდესთან შეიმჩნევა ზემო სანეკნე ღრმული – fovea costalis superior, და ქვემო სანეკნე ღრმული
ლალი დათეშიძე ადამიანის ნორმალური ანატომია. კისრის მალები Vertebrae cervicales Cervical vertebrae კისრის მალები – Vertebrae cervicales შედარებით პატარებია; მალის ხვრელი – foramen vertebrale ფორმით სამკუთხოვანია. სასახსრე მორჩები – processus articulares, მოკლე და ირიბია, ხოლო მათი სასახსრე ზედაპირები გლუვი ან მცირედ გამობურცულია. წვეტიანი მორჩები – processus spinosus გაშვერილია უკან და მათ თითქმის ჰორიზონტალური მიმართულება
ლალი დათეშიძე ადამიანის ნორმალური ანატომია. ხერხემლის სვეტი Columna vertebralis Vertebral column მოზრდილი ადამიანის ხერხემლის სვეტი – columna vertebralis შედგება 33 – 34 მალისაგან. ხერხემლის სვეტი იყოფა შემდეგ ნაწილებად: კისრის ნაწილი – pars cervicalis გულმკერდის ნაწილი – pars thoracica წელის ნაწილი – pars lumbalis გავის ნაწილი – sacrales კუდუსუნის ნაწილი – pars coccygea. შესაბამისად,
ლალი დათეშიძე
ადამიანის ნორმალური ანატომია. ადამიანის ჩონჩხი Skeleton hominis Human skeleton
,,ადამიანის სხეულში არჩევენ თავს – caput, ტორსს – truncus და კიდურებს – membrum.
თავის ჩონჩხს შეადგენს ქალა – cranium, რომელსაც ყოფენ ორ ნაწილად: ტვინის ქალა – cranium cerebrales და სახის ქალა – cranium viscerales s. splanchnocranium.
პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ამ ჯგუფს მიეკუთვნებიან ჰისტამინი და ბეტაჰისტინი. სამედიცინო გამოყენებისთვის ჰისტამინი მიიღება ჰისტიდინის ბაქტერიული დაშლის ან სინთეზის გზით. ჰისტამინი შეჰყავთ პარენტერალურად, ვინაიდან შიგნით მიღბისას ცუდად შეიწოვება და ნაკლებ ეფექტურია. ჰისტამინმა, როგორც სამკურნალო საშუალებამ, ფართო გამოყენება ვერ მიიღო. ზოგჯერ ჰისტამინი გამოიყენება პოლიარტრიტების, სახსრების და კუნთოვანი რევმატიზმის დროს; ჰისტამინის დიჰიდროქლორიდის