სხივ – მაჯის სახსარი

ლალი დათეშიძე

ადამიანის ნორმალური ანატომია. სხივ – მაჯის სახსარი Articulatio radiocarpea Radiocarpal articulation

წინამხრისა და მაჯის ძვლები უკავშირდებიან ერთმანეთს და ქმნიან რთულ სხივ – მაჯის სახსარს – articulatio radiocarpea.
სხივ – მაჯის სახსარი – articulatio radiocarpea, იქმნება სხივის ძვლის მაჯისეული სასახსრე ზედაპირისა – Facies articularis carpea და სასახსრე დისკოს დისტალური ზედაპირისაგან, რომელიც მცირედ ჩაზნექილი სასახსრე ზედაპირით ენაწევრება მაჯის პროქსიმალური რიგის – ნავისებრი, მთვარისებრი და სამწახნაგა ძვლების ძვლების ამოზნექილ სასახსრე ზედაპირებს. სასახსრე ჩანთა – capsula articularis, ნაზია და ფიქსირებულია სახსრის წარმოქმნაში მონაწილე ძვლების სასახსრე ზედაპირების კიდეებზე.

სხივ-მაჯის სახსარი

სხივ – მაჯის სახსარი გამაგრებულია შემდეგი იოგებით:
1. მაჯის სხივისმხრივი გვერდითი იოგი – lig. collaterale carpi radiate, – გაჭიმულია ლატერალურ სადგისისებურ მორჩსა – Processus styloideus და ნავისებრ ძვალს – Os scaphoideum შორის. ამ იოგის კონების ერთი ნაწილი აღწევს ტრაპეციულ ძვალს – Os trapezium; იოგი ზღუდავს მტევნის მოზიდვას.
2. მაჯის იდაყვისმხრივი გვერდითი იოგი – lig. collaterale carpi ulnare, – იწყება მედიალური სადგისისებრი მორჩიდან და ფიქსირებულია სამწახნაგა ძვალზე – Os triquetrum და, ნაწილობრივ, ცერცვისებრ ძვალზე – Os pisiforme; იოგი ზღუდავს მტევნის განზიდვას.
3. სხივ – მაჯის დორსალური იოგი – lig. radiocarpeum dorsale, – მიემართება სხივის ძვლის დისტალური ბოლოს დორსალური ზედაპირიდან მაჯისაკენ, სადაც ემაგრება ნავისებრი, მთვარისებრი და სამწახნაგა ძვლების დორსალურ ზედაპირებს; იოგი ზღუდავს მტევნის მოხრას;
4. სხივ – მაჯის პალმარული იოგი – lig radiocarpeum palmare, – იწყება სხივის ძვლის ლატერალური სადგისისებრი მორჩიდან და ამავე ძვლის მაჯისეული სასახსრე ზედაპირის – Facies articularis carpea კიდიდან, მიემართება ქვემოთ და მედიალურად, ემაგრება მაჯის პირველი და მეორე რიგის ძვლებს – ნავისებრ, მთვარისებრ, სამწახნაგა და თავდიდა ძვლებს; იოგი ზღუდავს მტევნის გაშლას.

სხივ-მაჯის სახსარი

გარდა აღნიშნული იოგებისა, აღსანიშნავია ასევე მაჯის ძვალთაშუა იოგები – ligg. intercarpea interossea, რომლებიც ერთმანეთთან აკავშირებენ მაჯის პირველი რიგის ძვლებს; მაჯის ძვლის ცალკეული ძვლები ენაწევრებიან ერთმანეთს და ქმნიან მაჯის ძვალთა სახსრებს – articulationes intercarpeae.
სხივ – მაჯის სახსარი მიეკუთვნება ელიფსური ფორმის ორღერძიანი სახსრებს – articulatio ellipsoidea. სახსარში სრულდება შემდეგი მოძრაობები: მოხრა, გაშლა, მოზიდვა, განზიდვა, ასევე circumductio.


პოსტი წარმოადგენს, ლალი დათეშიძისა და არჩილ შენგელიას სამედიცინო ენციკლოპედიის ნაწილს. საავტორო უფლებები დაცულია. ანატომიის ნაწილის მომზადებაზე მუშაობდნენ: ლალი დათეშიძე (1997 წლიდან), არჩილ შენგელია მანანა კიკნაძე (2006 წლიდან). 2008 და 2019 წლის ვერსიები მომზადდა მანანა კიკნაძის რედაქციით.
გაფრთხილება

.