ლალი დათეშიძე
ადამიანის ნორმალური ანატომია. მკერდ – ლავიწის სახსარი Articulatio sternoclavicularis Sternoclavicular joint
მკერდ – ლავიწის სახსარი – articulatio sternoclavicularis, – იქმნება მკერდის ძვლის ლავიწისეული ნაჭდევისა – Incisura clavicularis და ლავიწის სამკერდე ბოლოს – Extremitas sternalis შენაწევრებით. სახსარი მიეკუთვნება მარტივ სახსრებს (articulatio simplex); სასახსრე ზედაპირები დაფარულია შემაერთებელქსოვილოვანი ხრტილით. სასახსრე ზედაპირებს შორის შეუსაბამობას ათანაბრებს სასახსრე ღრუში მოთავსებული სასახსრე დისკო – discus articularis. მკერდ – ლავიწის სახსრის სასახსრე ჩანთა – capsula articularis, საკმაოდ მტკიცეა და ემაგრება ძვლების სასახრე ზედაპირების კიდეებს. სასახსრე დისკო სასახსრე ღრუს ყოფს ორ ნაწილად: ქვემო მედიალურ და ზემო ლატერალურ ნაწილებად. ზოგჯერ სასახსრე დისკოს შუაში აქვს ხვრელი და ასეთ დროს სახსრის ორივე ღრუ უკავშირდება ერთმანეთს.
მკერ – ლავიწის სახსარი გამაგრებულია შემდეგი იოგებით:
1. წინა და უკანა მკერდ – ლავიწის იოგები – lig. sternoclaviculare anterius et posterius, – მდებარეობენ სასახსრე ჩანთის წინა, ზემო და უკანა ზედაპირებზე და ამაგრებენ მას;
2. ნეკნ – ლავიწის იოგი – lig. costoclaviculare, – მიემართება პირველი ნეკნის ზემო კიდიდან ზემოთ, ლავიწისაკენ და ზღუდავს მის მოძრაობას ზემოთ;
3. ლავიწთაშუა იოგი – lig. interclaviculare, – გაჭიმულია ლავიწის სამკერდე ბოლოსა და მკერდის ძვლის საუღლე ნაჭდევს შორის; ეს იოგი ზღუდავს ლავიწის მოძრაობას ქვემოთ.
მკერდ – ლავიწის სახსარში შესაძლებელია სამივე მიმართულებით მოძრაობა (მცირე დიაპაზონით) და ამიტომ იგი უახლოვდება სფერული სახსრების – articulatio spheroidea ტიპს.
გვერდ–სტატიის მომზადებაზე მუშაობდნენ: ლალი დათეშიძე (1997 წლიდან), არჩილ შენგელია, ლევან შენგელია, (1998 წლიდან), მანანა კიკნაძე (2006 წლიდან), ამირან დათეშიძე (2006 წლიდან), ვასილ შენგელია (2006 წელს), თამარ პაპავა (2008 წლიდან). 2008 წლის რედაქცია მოამზადა მანანა კიკნაძემ.