Author Archives: studenti

ტკივილგამაყუჩებელი (ანალგეზიური) საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ანალგეზიური ნივთიერებები, ანუ ანალგეტიკები (ბერძნ. algos – ტკივილი), ეწოდებათ სამკურნალო საშუალებებს, რომლებსაც შეუძლიათ შეასუსტონ ან აღმოფხვრან ტკივილის გრძნობა. ანალგეზიური (ტკივილგამაყუჩებელი) მოქმედება გააჩნია არა მარტო ანალგეტიკებს, არამედ სხვა საშუალებებსაც, რომლებიც სხვადასხვა ფარმაკოლოგიურ ჯგუფებს მიეკუთვნებიან. ანალგეზიური ეფექტი შესაძლებელია გააჩნდეთ პრეპარტებს, რომლებიც გამოიყენებიან ნარკოზისათვის (ზოგადი გაუმტკივარება) და ზოგიერთი მათგანი

Read More

კრუნჩხვის საწინააღმდეგო საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” კრუნჩხვის საწინააღმდეგო საშუალებებს მიეკუთვნება სამკურნალო პრეპარატები, რომლებსაც უნარი აქვთ ხელი შეუშალონ გულყრის განვითარებას ეპილეფსიით დაავადებულებში. ისტორიულად პირველად ეპილეფსიის სამკურნალოდ გამოიყენებოდა ბრომიდები (1853 წ). დიდი დოზების შემთხვევაშიც მათი დაბალი ეფექტურობის მიუხედავად XX საუკუნის განმავლობაში ბრომიდები წარმოადგენდნენ ამ დაავადების თერაპიის ძირითად საშუალებებს. 1912 წელს შეიქმნა ფენობარბიტალი და გაჩნდა

Read More

საძილე საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” უკანასკნელ წლებში მნიშვნელოვნად შეიცვალა დამიკიდებულება სხვადასხვა საძილე საშუალებებისადმი. ბარბიტურატებმა, რომლებიც დიდი ხნის განმავლობაში ითვლებოდნენ ამ ჯგუფის ძირითად პრეპარატებად, დაკარგეს თავიანთი წამყვანი მნიშვნელობა. სამკურნალო საშუალებათა ნომენკლატურიდან ამოღებულია ბარბამილი და ციკლობარბიტალი, ბარბიტალის აბები, ბარბიტალ-ნატრიუმი და ეტამინალ–ნატრიუმი. ალიფატურ წარმოებულთა რიგიდან ამოღებულია კარბომალი. ამასთან ფართოდ გამოიყენება ბენზოდიაზეპინის რიგის პრეპარატები –

Read More

სანარკოზო (ზოგადი საანესთეზიო) საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” თანამედროვე ანესთეზიოლოგიაში  ზოგადი გაუმტკივარებისათვის სხვადასხვა სამკურნალო საშუალება გამოიყენება. ფიზიკურ-ქიმიური თვისებების და გამოყენების ხერხების მიხედვით სანარკოზო საშუალებები იყოფა ინჰალაციურ და არაინჰალაციურ  საშუალებებად. ინჰალაციურ სანარკოზო საშუალებებს მიეკუთვნება  ადვილად აქროლადი სითხეები (ჰალოტანი, სანარკოზო ეთერი) და აიროვანი ნივთიერებები (ძირითადად აზოტის ქვეჟანგი). კარგი სანარკოზო თვისებებისა და უსაფრთხოების გამო (არ ალდებიან და

Read More

ბეტა-ადრენობლოკატორები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ბეტა-ადრენობლოკატორები წარმოადგენენ პრეპარატების ჯგუფს, რომლებიც ახდენენ ორგანიზმის ბეტა-ადრენორეაქციული სისტემების სტიმულაციის ეფექტების სპეციფიკურ ბლოკირებას. იმის გამო, რომ ბეტა-ადრენორეცეპტორები უპირატესად ლოკალიზებულია გულში (მათი ზედმეტი აგზნება იწვევს არითმიას კუმშვადობისა და ჟანგბადის მოხმარების გაზრდის ფონზე), ბრონქებში (სტიმულაცია – ბრონქების მოდუნება) და სისხლძარღვებში (აქტივაცია – ვაზოდილატაცია) ადვილად პროგნოზირებადია ამ ჯგუფში შემავალი

Read More

ალფა-ადრენობლოკატორები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ამ ჯგუფს მიეკუთვნება საშუალებები, რომლებსაც შეუძლიათ მედიატორთან (ნორადრენალინი) ან სისხლში ცირკულირებად ადრენომიმეტიკებთან (ენდოგენური ადრენალინი, სამკურნალო საშუალებები) კონტაქტისაგან პოსტსინაფსური ალფა-ადრენორეცეპტორების ეკრანირება. ისინი იყოფიან სელექტიურ ალფა1-ადრენობლოკატორებად (ალფუზოზინი, პრაზოზინი, დოქსაზოზინი, ტამსულოზინი, ტერაზოზინი და სხვა) და არასელექტიურ, როგორც ალფა1-, ისე ალფა2-ადრენორეცეპტორების მაბლოკირებელ საშუალებებად (ფენტოლამინი, ტროპოდიფენი, ჭვავის რქის (Secale cornutum) ალკალოიდები

Read More

ადრენომაბლოკირებელი საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ადრენომაბლოკირებელი საშუალებები • ალფა-ადრენობლოკატორები • ბეტა-ადრენობლოკატორები   პოსტი წარმოადგენს, ლალი დათეშიძისა და არჩილ შენგელიას სამედიცინო ენციკლოპედიის ნაწილს. საავტორო უფლებები დაცულია. გაფრთხილება წყაროები: 1. დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ. “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. თბილისი, 2005. “ტექინფორმის” დეპონენტი N: 1247. თეიმურაზ ჩიგოგიძის რედაქციით. 2. დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ; “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. მეორე

Read More

სიმპათოლიტიკური საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სიმპათოლიტიკური საშუალებები (ლათ.Systema nevrorum) sympathicum სიმპათიკური ნერვული სისტემა + ბერძ. lyticos გამწმენდი, შემასუსტებელი) _ სამკურნალო საშუალებები, რომლებიც, პოსტგანგლიური ადრენერგული ნეირონების ტერმინალურ აქსონებზე შერჩევითი ზემოქმედების შედეგად, თრგუნავენ სიმპათიკურ ინერვაციას შემსრულებელ (სამიზნე) ორგანოებზე. მოქმედებენ რა პრესინაფსურად, სიმპათოლიტიკური საშუალებები ხელს არ უშლიან პირდაპირი ადრენომიმეტიკების (ნორადრენალინი და სხ.) მოქმედებას და

Read More

სიმპათოლიზური საშუალებები (სიმპათოლიტიკები)

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ნივთიერებებს, რომლებიც ამცირებენ სიმპათიკური ნერვების დაბოლოებებში გამოყოფილი მედიატორის რაოდენობას და ამით აფერხებენ ადრენერგული აგზნების გადაცემას, უწოდებენ სიმპატოლიტიკებს. ადრენობლოკატორებისაგან განსხვავებით სიმპათოლიტიკები არ შედიან ურთიერთობაში პოსტსინაფსურ ადრენორეცეპტორებთან. ამ ჯგუფის ძირითადი წარმომადგენლებია რეზერპინი, გუანეტიდინი, ბრეთილიუმის ტოზილატი. სადღეისოდ ეს პრეპარატები ფართოდ არ გამოიყენება. რეზერპინი შედის კომბინირებული ანტიჰიპერტენზიული პრეპარატების შემადგენლობაში პოსტი

Read More

ადრენერგული სინაფსების მაბლოკირებელი საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ადრენერგული სინაფსების მაბლოკირებელი საშუალებები (პრესინაფსური და პოსტსინაფსური ადრენობლოკატორები) • სიმპათოლიზური საშუალებები (სიმპატოლიტიკები) • ადრენომაბლოკირებელი საშუალებები   პოსტი წარმოადგენს, ლალი დათეშიძისა და არჩილ შენგელიას სამედიცინო ენციკლოპედიის ნაწილს. საავტორო უფლებები დაცულია. გაფრთხილება წყაროები: 1. დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ. “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. თბილისი, 2005. “ტექინფორმის” დეპონენტი N: 1247. თეიმურაზ ჩიგოგიძის

Read More