Category Archives: პათოლოგიური ანატომია

თირკმელზედა ჯირკვალი – პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია

პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია. თირკმელზედა ჯირკვალი  პათფიზიოლოგია. თირკმელზედა ჯირკვლების პათოლოგია, როგორც წესი, იწვევს მათი სტეროიდული ფუნქციების დარღვევას (დაქვეითებას ან მომატებას, ერთი ან რამდენიმე სტეროიდული ჰორმონის სინთეზის დათრგუნვა ან გაძლიერება და ა.შ.). თირკმელზედა ჯირკვლის ქერქის ფუნქციის დაქვეითება ან მისი სრული დათრგუნვა შეიძლება იყოს ერთი ან ორივე თირკმელზედა ჯირკვლის მოცილების, რომელიმე პათოლოგიური პროცესის დროს (ტუბერკულოზი, ამილოიდოზი, სარკოიდოზი,

Read More

ფარისებრი ჯირკვალი – პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია

პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია. ფარისებრი ჯირკვალი თირეოიდული ჰორმონების ფიზიოლოგიური შემცველობა აუცილებელია სხვადასხვა ორგანოებში და ქსოვილებში (ცნს–დან დაწყებული ძვლის ქსოვილით დამთავრებული) ცილის ნორმალური სინთეზისთვის; მათი სიჭარბე იწვევს უჯრედების მიტოქონდრიებში ქსოვილოვანი სუნთქვის და ჟანგვითი ფოსფორილირების დათრგუნვას ორგანიზმის ენერგეტიკული მარაგის შემდგომი მკვეთრი დაქვეითებით. გარდა ამისა, განაპირობებენ რა კატექოლამინების მიმართ რეცეპტორების მგრძნობელობის მომატებას, თირეიდული ჰორმონები იწვევენ ვეგეტაციური ნერვული სისტემის

Read More

ჰიპოფიზი – პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია

პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია. ჰიპოფიზი ჰიპოფიზი (hypophisis, glandula pituitaria; ბერძ. hypo- + phyo, მომავალი დრო physo ზრდა, სინ: თავის ტვინის დანამატი, პიტუიტარული ჯირკვალი) – შინაგანი სეკრეციის ჯირკვალი, რომელიც უშუალო გავლენას ახდენს მასზე დამოკიდებული პერიფერიული ენდიკრინული ჯირკვლების მოქმედებაზე და არეგულირებს მათ ფუნქციებს. ანატომიურად და ფუნქციურად ჰიპოფიზი წარმოადგენს ცენტრალურ რგოლს ორგანიზმის ვეგეტატიური ფუნქციების რეგულაციაში და კოორდინაციაში; ჰიპოთალამუსთან

Read More

წინამდებარე ჯირკვალი – პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია

პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია. წინამდებარე ჯირკვალი  მორფოლოგიური გამოკვლევისას აუცილებლად უნდა გავითვალისწინოთ, რომ წინამდებარე ჯირკვლის შენება დამოკიდებულია ასაკზე და დაკავშირებულია ორგანიზმში სასქესო ჰორმონების დონესთან. ახალგაზრდა მამაკაცებში პროსტატის ჯირკვლების ეპითელიუმი მაღალია, უჯრედებში ბირთვები განლაგებულია ბაზალურად, ციტოპლაზმა ნათელია, შეიცავს ლიპიდებს, ნეიტრალურ და მჟავე გლიკოზოამინოგლიკანებს, მჟავე ფოსფატაზას. ასაკის მატებასთან ერთად, ანდროგენების დონის დაცემის (ისევე როგორც ესტროგენების დონის მატების) პარალელურად,

Read More

ბრონქები

ლალი დათეშიძე

პათოლოგიური ფიზიოლოგია. ბრონქების ფუნქციის დარღვევა გამოიხატება ვენტილაციის ობსტრუქციული ტიპის დარღვევებით, რაც შესაძლებელია განპირობებული იყოს სხვადასხვა მიზეზებით: ბრონქების სპაზმით, ბრონქული ხის შეშუპებით–ანთებითი ცვლილებებით, ბრონქული ჯირკვლების ჰიპერსეკრეციით, რასაც თან სდევს პათოლოგიური შიგთავსის დაგროვება ბრონქის სანათურში, წვრილი ბრონქების კოლაფსით ფილტვების მიერ ელასტიურობის დაკარგვის დროს, ფილტვების ემფიზემით და სხ.

Read More

გული – პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია

პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია. გული გული (ლათ. cor; ბერძ. cardia) – ფიბროზულ–კუნთოვანი ღრუ ორგანო, რომელიც ასრულებს ტუმბოს ფუნქციას და უზრუნველყოფს სისხლის მოძრაობას სისხლის მიმოქცევის სისტემაში.  პათოლოგიური ანატომია გულის ცალკეული საკნების ჰიპერფუნქცია გამოიხატება მისი კომპენსატორული ჰიპერტროფიით. ამასთან, შესაბამისი საკნების კედლები გასქელებულია, მიოკარდიუმის მასა კი გაზრდილი. ჰიპერტონული დაავადების და გულის აორტული მანკების დროს ჰიპერტროფირდება მარცხენა პარკუჭი, სისხლის

Read More

ძვალი – პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია

პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია. ძვალი ძვალი (os, bone) – საყრდენ–მამოძრავებელი აპარატის ორგანო, რომელიც აგებულია უპირატესად ძვლოვანი ქსოვილისგან. შემაერთებელი ქსოვილით, ხრტილით ან ძვლოვანი ქსოვილით შეერთებული (წყვეტილად ან უწყვეტად) ძვლების ერთობლიობას ეწოდება ჩონჩხი. მოზრდილი ადამიანის ჩონჩხის ძვლების საერთო რაოდენობა 200–ზე მეტია, უმეტეს შემთხვევაში ისინი წყვილი ძვლებია. ძვლები წარმოადგენენ რბილი ქსოვილების საყრდენ და კუნთების მამოძრავებელ მექანიზმს. ისინი აგრეთვე

Read More

პათოლოგიური ანატომია და ფიზიოლოგია

ოსტეოლოგია ძვალი ანგიოლოგია გული შარდ – სასქესო სისტემა წინამდებარე ჯირკვალი ენდოკრინული სისტემა ჰიპოფიზი ფარისებრი ჯირკვალი თირკმელზედა ჯირკვალი პოსტი წარმოადგენს, ლალი დათეშიძისა და არჩილ შენგელიას სამედიცინო ენციკლოპედიის ნაწილს. საავტორო უფლებები დაცულია. გაფრთხილება წყაროები: 1. დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ. “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”. თბილისი, 2005. “ტექინფორმის” დეპონენტი N: 1247. თეიმურაზ ჩიგოგიძის რედაქციით. 2. დათეშიძე ლალი, შენგელია არჩილ, შენგელია ვასილ; “ქართული სამედიცინო ენციკლოპედია”.

Read More