Category Archives: კერძო ფარმაკოლოგია

შემსრულებელი ორგანოების ფუნქციებზე მოქმედი საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ამ ჯგუფში შემავალ პრეპარატებს ორგანოტროპულ საშუალებებსაც უწოდებენ. მათ მიეკუთვნება მრავალი სამკურნალო საშუალება სხვადასხვა მიმართულების ეფექტებით, რომლებიც უპირატეს ან მაღალშერჩევით გავლენას ახდენენ შემსრულებელი სისტემების (გულ-სისხლძარღვთა, ბრონქო-ფილტვოვან, კუჭ-ნაწლავის, უროგენიტალურ, სისხლწარმომქმნელ, ჰემოკოაგულაციურ და სხვა) ფუნქციებზე. სხვადასხვა ჯგუფის პრეპარატების მოქმედება მიმართულია ქსოვილების და ორგანოების დარღვეული ფუნქციების კორექციაზე და შეიძლება ჰქონდეთ

Read More

ზოგადმატონიზებელი საშუალებები და ადაპტოგენები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ცენტრალურ ნერვულ სისტემაზე ზოგადმატონიზირებელი გავლენით გამოირჩვიან სხვადასხვა, უპირატესად მცენარეული წარმოშობის საშუალებები. ცენტრალურ ნერვულ სისტემაზე არასპეციფიკური ზოგადმატონიზირებელი ზემოქმედების გარდა ეს სამკურნალო საშუალებები აუმჯობესებენ ენდოკრინულ რეგულაციას და ცვლის პროცესებს, აგრეთვე ზრდიან ორგანიზმის ადაპტაციას არახელსაყრელ ფაქტორებთან. ლევზეას, ჩინური ლიმონურას, არალიას ბიოლოგიურად აქტიური ნივთიერებების კომპლექსები ხასიათდებიან ზოგადმატონიზებელი მოქმედებით. ჟენშენის, ელეუტეროკოკის,

Read More

ნოოტროპული საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ნოოტროპები (ბერძნ. “noos” – აზროვნება, გონება; “tropos”– მიმართულება) ეს არის საშუალებები, რომლებიც სპეციფიკურ პოზიტიურ გავლენას ახდენენ ტვინის უმაღლეს ინტეგრაციულ ფუნქციებზე. ისინი აუმჯობესებენ აზროვნებას, ახდენენ შემეცნებითი ფუნქციების, სწავლის უნარის და მეხსიერების სტიმულირებას, ზრდიან ტვინის მდგრადობას სხვადასხვა დამაზიანებელი ფაქტორების მიმართ, მათ შორის ექსტრემალური დატვირთვებისა და ჰიპოქსიის მიმართ. გარდა

Read More

მანიის სამკურნალო (ნორმოთიმიური) საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” მანიის სამკურნალო საშუალებები ანუ ნორმოთიმიკები (თიმოიზოლეპტიკები) ეს არის სამკურნალო საშუალებები, რომლებსაც აქვთ აფექტური სფეროს ცირკულარული დარღვევების (გუნება-განწყობილების მერყეობის) გამოსწორების უნარი. დეპრესიული და შიზოაფექტური დარღვევის პირობებში პროფილაქტიკის მიზნით მიღებისას გააჩნია მანიაკალური სიმპტომატიკის განვითარების, ბიპოლარული დარღვევის, განმეორებითი დეპრესიული დარღვევისა და გუნება-განწყობილების ქრონიკული დარღვევების თავიდან აცილების უნარი. ყველა ნორმოტიმიკს

Read More

ანტიდეპრესანტები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ანტიდეპრესანტები (antidepressiva: ბარძ. anti – წინააღმდეგ + ლათ. depressus დათრგუნული) _ პრეპარატების ჯგუფი, რომელიც აუმჯობესებს ავადმყოფების მდგომარეობას დეპრესიით მიმდინარე სხვადასხვა ფსიქიკური დარღვევების დროს. ანტიდეპრესანტებს მიეკუთვნებიან ქიმიური აგებულებით და მოქმედების მექანიზმით განსხვავებული ნივთიერებები. მათ შორისაა ჰიდრაზინული წარმოებულები _ მონოამინოოქსიდაზას (მაო) ინჰიბიტორები: იპრაზიდი, ნიალამიდი, ფენელზინი (ნარდილი), იზოკარბოქსაზიდი (მარპლანი);

Read More

ანტიდეპრესანტები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” დასაწყისი იხ. >>>> ნეირონული მიტაცების სელექციური ინჰიბიტორები ფლუვოქსამინი (Fluvoxamin). 5 – მეთოქსი – 1 – [4 – (ტრიფტოლმეთილი) ფენილი] – 1 – პენტანონ – O – (2 – ამინოეთილ) ოქსიმი. სინონიმები: Avoxin, Fevarin, Floxyfran, Myroxim. მსგავსად ფლუოქსეტინისა, ახდენს სეროტონინის შექცევადი უკუმიტაცების ძლიერ და სპეციფიურ ინჰიბირებას, ამასთან

Read More

ანტიდეპრესანტები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” დასაწყისი იხ. >>>> ნეირონული უკუმიტაცების ინჰიბიტორები მაპროლიტინი (Maprotiline)*. (3 – მეტლამინოპროპილდიბენზო – [b,e] – ბიციკლო – [2,2,2] – ოქტადიენი. სინონიმები: ლიუდიომილი, Ladiomil, Ludiomil, Ludionil. ფარმაკოლოგიური თვისებებით ახლოსაა ამ ჯგუფის ანტიდეპრესანტებთან: ასუსტებს რეზერპინის დეპრიმირებელ ეფექტს, აძლიერებს ფენამინის მოქმედებას, წარმოადგენს მონოამინების შექცევადი უკუმიტაცების ინჰიბიტორს, მაგრამ განსხვავდება იმით, რომ

Read More

ანტიდეპრესანტები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” დეპრესიის სამკურნალო პრეპარატები 1950-იანი წლების ბოლოს გაჩნდა. 1957 წელს უკვე აღმოჩენილ იქნა იპრონიაზიდი, რომელიც გახდა ანტიდეპრესანტთა ჯგუფის – მონოამინოქსიდაზას (მაო) ინჰიბიტორების ჯგუფის ფუძემდებელი, და იმიპრამინი, რომლის საფუძველზე მიღებული იქნა ტრიციკლური ანტიდეპრესანტები. თანამედროვე წარმოდგენებით დეპრესიული მდგომარეობების დროს შეიმჩნევა სეროტონინერგიული და ნორადრენერგიული სინაფსური გადაცემების დაქვეითება. ამიტომ ანტიდეპრესანტების მოქმედების

Read More

ანალეფსიური საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ანალეფსიური საშუალებები წარმოადგენენ ცენტრალური ნერვული სისტემის სტიმულატორებს, რომლებიც მოქმედებენ სუნთქვის ცენტრზე. მათი თერაპიუული დოზები ჩვეულებრივად უახლოვდებიან კრუნჩხვის დოზებს, რაც საგრძნობლად ზღუდავს მათ გამოყენებას. ანალეფსიური საშუალებები გამოიყენება მწვავედ მიმდინარე სუნთქვითი უკმარობის კუპირებისათვის. ამ საშუალებათ გამოყენების ჩვენებებია: ა) ჰიპერკაპნიით, ძილიანობით, დახველების უნარის დაკარგვით მიმდინარე ფილტვების ქრონიკული დაავადებების გამწვავება

Read More

ფსიქომოტორული სტიმულატორები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ფსიქოსტიმულატორები წარმოადგენენ ფსიქოტროპული პრეპარატების ჯგუფს, რომლებიც ზრდიან გონებრივ და ფიზიკურ შრომისუნარიანობას, აუმჯობესებენ გარეშე გამაღიზიანებლების აღქმის უნარს (ამძაფრებენ მხედველობას, სმენას და სხვა, აჩქარებენ საპასუხო რეაქციებს), აუმჯობესებენ გუნება-განწყობას, ხსნიან დაღლილობას, ამხნევებენ და დროებით აქვეითებენ ძილის საჭიროებას. ამფეტამინების (ამფეტამინი, დექსტროამფეტამინი და მეტამფეტამინი) სინთეზი მოხდა XIX საუკუნის ბოლოს. მათი სამედიცინო

Read More