Author Archives: studenti

სამკურნალო საშუალებების გვერდითი მოვლენები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” დასაწყისი იხ. >>> მეტაბოლიზმის გენეტიკურად დეტერმინირებული ანომალიების იშვიათ ვარიანტებს მიეკუთვნება დამჟანგავი ფერმენტების სრული უუნარობა მოახდინონ დიფენინის მეტაბოლიზირება ჰიდროქსილირების გზით, რაც იწვევს აღნიშნული პრეპარატის სწრაფ კუმულაციას და ინტოქსიკაციის განვითარებას. ღვიძლის ფერმენტების უუნარობა, მოახდინონ ფენაცეტინის მეტაბოლიზირება ერთ-ერთი მისი მეტაბოლიტის (აცეტოფენაცეტინი) დიეთილირების სტადიაზე, წარმოადგენს მეტჰემოგლობინის წარმოქმნის მიზეზს. ასევე გენეტიკურადაა

Read More

სამკურნალო საშუალებების გვერდითი მოვლენები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სამკურნალო საშუალებების გვერდითი მოვლენები _ სამკურნალო დოზებით გამოყენებული სამკურნალო საშუალებების არასასურველი (არახელსაყრელი) ეფექტები. სამკურნალო საშუალებების მოქმედებას, რომლის მეშვეობითაც მიიღწევა ფარმაკოთერაპიული ეფექტი, ეწოდება ძირითადი ანუ მთავარი. მას შეიძლება თან ახლდეს კანონზომიერი ან მოულოდნელად წარმოქმნილი დამატებითი ეფექტები, რომლებიც თავისი ხასიათით შეიძლება იყოს ინდიფერენტული, ზოგჯერ თერაპიულად სასარგებლოც კი ან

Read More

სამკურნალო საშუალებათა გვერდითი მოქმედება სამკურნალო საშუალებების გვერდითი მოვლენები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” თანამედროვე მაღალეფექტური სამკურნალო საშუალებები წარმატებით გამოიყენება სხვადასხვა დაავადებების პროფილაქტიკისა და მკურნალობის მიზნით. თუმცა ბოლო წლებში მნიშვნელოვნად გაიზარდა წამლებისაგან გამოწვეულ გართულებათა რიცხვი. ამის მიზეზია ის, რომ სამედიცინო პრაქტიკაში ზოგჯერ სწრაფად ინერგება წამალი, რომელიც ყოველთვის დასაბუთებული არ არის, ასევე, პოლითერაპიის ფართოდ გამოყენება, ანუ ერთდროულად დიდი რაოდენობით წამლების დანიშვნა,

Read More

სამკურნალო საშუალებების შეუთავსებლობა

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” დასაწყისი იხ.  >>>> ფიზიკური და ფიზიკურ-ქიმიური ფარმაცევტული შეუთავსებლობის მიზეზი შეიძლება იყოს: სამკურნალო საშუალებების განუზავებლობა და პირობები, რომლებიც აუარესებენ მათი განზავების უნარს; კოლოიდური სისტემების და მაღალმოლეკულურ ნაერთთა ხსნარების კოაგულაცია; ემულსიების კოალესცენცია (განშრევება); რთული ფხვნილების დანესტიანება და გალღობა; არასასურველი ადსორბციის პროცესები. სამკურნალო საშუალებების განუზავებლობა არა მარტო იმ შემთხვევებში

Read More

სამკურნალო საშუალებების შეუთავსებლობა

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სამკურნალო საშუალებების შეუთავსებლობა _ სამკურნალო საშუალებების სამკურნალო ეფექტის შესუსტება, გაქრობა ან გაუკუღმართება ან მათი გვერდითი და/ან ტოქსიკური მოქმედების გაძლიერება. ამას შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს მათი ერთდროულად გამოყენებისას (ფარმაკოლოგიური შეუთავსებლობა), არარაციონალური რეცეპტურით დამზადების შემთხვევაში ან შემდგომი (რიგ შემთხვევაში ხანგრძლივი) შენახვისას, როდესაც მათი ურთიერთქმედების შედეგად ხდება სამკურნალო საშუალებების თვისებების

Read More

წამალთა მოქმედების თავისებურებანი მათი კომბინირების შემთხვევაში

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” კლინიცისტურ პრატიკაში, ხშირად, ერთდროულად რამდენიმე პრეპარატი გამოიყენება. რამდენიმე წამლის ერთდროულად გამოყენებამ შეიძლება გამოიწვიოს ეფექტი, რომელიც ძალით, ხანგრძლივობით და მოქმედების ხასიათიდაც კი განსხვავებულია მათი ცალკე გამოყენებისას. ეს უკვე წამალთა ურთიერთქმედების შედეგია. არჩევენ ფიზიკურ-ქიმიურ, ქიმიურ, ფარმაკოკინეტიკურ და ფარმაკოდინამიკურ ურთიერთქმედებას. ფიზიკურ-ქიმიური ურთიერთქმედების მაგალითია გააქტივებული ნახშირის უნარი თავის ზედაპირზე მოახდინოს

Read More

განმეორებით გამოყენებისას წამლის მოქმედების თავისებურებანი

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” კლინიკურ პრაქტიკაში პაციენტის მკურნალობა იშვიათად გულისხმობს წამლის ერთჯერადად მიღებას. პრეპარატის განმეორებით მიღებისას ფარმაკოლოგიური ეფექტი შეიძლება გაიზარდოს ან შემცირდეს მისადმი მგრძნობიარე რეცეპტორების ცვლილების ან ფარმაკოკინეტიკის ცვლილების გამო. ერთი და იგივე სამკურნალო ნივთიერების განმეორებითი შეყვანისას სპეციფიური ფარმაკოლოგიური მოქმედების გაზრდას კუმულაციას უწოდებენ. მატერიალური კუმულაციის დროს ეფექტის გაზრდა განპირობებულია მისი

Read More

დოზები და კონცენტრაციები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სამკურნალო საშუალებების მოქმედება, მნიშველოვან წილად, განისაზღვრება მათი დოზირებით. დოზიდან (კონცეტრაციიდან) გამომდინარე იცვლება ეფექტის განვითარების სიჩქარე, მისი გამოხატულება, ხანგრძლივობა, ზოგჯერ ხასიათიც კი. ჩვეულებრივ, დოზის (კონცეტრაციის) გაზრდის პარალელურად მცირდება ლატენტური პერიოდი და მატულობს ეფექტის გამოხატულება და ხანგრძლივობა. დოზა ეწოდება ნივთიერების რაოდენობას ერთ მიღებაზე (ჩვეულებრივ აღინიშნება როგორც ერთჯერადი დოზა).

Read More

სამკურნალო საშუალებების ქიმიური აგებულება, ფიზიკურ–ქიმიური და ფიზიკური თვისებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სამკურნალო საშუალებების თვისებები მნიშვნელოვან წილად განპირობებულია მათი ქიმიური აგებულებით, ფუნქციურად აქტიური დაჯგუფებების არსებობით, მათი მოლეკულების ფორმით და ზომით. რეცეპტორთან ნივთიერების ეფექტური ურთიერთქმედებისთვის აუცილებელია სამკურნალო საშუალების ისეთი სტრუქტურა, რომელიც უზრუნველყოფს რეცეპტორთან მის ყველაზე მჭიდრო კავშირს. სამკურნალო ნივთიერების რეცეპტორთან დაახლოების ხარისხზე დამოკიდებულია მოლეკულათაშორის კავშირების სიმყარე. ასე მაგალითად, ცნობილია,

Read More

ფაქტორები, რომლებიც გავლენას ახდენენ სამკურნალო პრეპარატების ფარმაკოთერაპიულ ეფექტზე

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” რამდენადაც წამლის მოქმედების საფუძველი წამალი-ბიოსუბსტრატი კომპლექსის წარმოქმნაა, ამიტომ აღნიშნული მოქმედება უშუალოდაა დამოკიდებული წამლის ქიმიურ სტრუქტურაზე, ფიზიკურ-ქიმიურ თვისებებზე და კომპლექსის შესაძლო გაჩენის ლოკუსში მის კონცენტრაციაზე. სამკურნალო პრეპარატების დიდი ნაწილისთვის დადგენილია ქიმიურ სტრუქტურასა და აქტივობას შორის კავშირი. მნივნელოვანია მოლეკულაში ატომების ხარისხი, რაოდენობა და განლაგება. მაგალითად, გლუკოკორტიკოიდების მოლეკულაში ფთორის

Read More