Author Archives: studenti

მალარიის საწინააღმდეგო საშუალებები

By კერძო ფარმაკოლოგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” მალარიის მკურნალობისა და პროფილაქტიკისათვის გამოიყენება სხვადასხვა სინთეზური ანტიმალარიული პრეპარატები: 4–ამინოქინოლინის (ქინგაინი, ჰიდროქსიქლოროქინი), დიამინოპირიმიდინის (ქლორიდინი), ბიგუანიდის (ბიგუმალი), 9–ამინოაკრიდინის (აკრიხინი), 8– ანიმოქინოლის (პრიმაინი, ქინოციდი) წარმოებულები. მალარიის კომპლექსურ თერაპიაში გამოიყენება აგრეთვე სულფანილამიდური საშუალებები (სულფალენი, სულფადიმეტოქსინი, სულფაპირიდაზინი) და სულფონები (დიაფენილსულფონი). გამოყენება აგრეთვე მალარიის საწინააღმდეგო ძველი პრეპარატი – ალკალოიდი ქინინი. მალარიის

Read More

ანტივირუსული საშუალებები

By კერძო ფარმაკოლოგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” პირველ ანტივირუსულ პრეპარატს წარმოადგენს თიოსემიკარბაზინი, რომლის ვირულოციდური მოქმედება პირველად აღწერა გ. დომაკმა (1946წ.). ასევე ანტივირუსული აქტივობა  გააჩნია თიაცეტაზონს,  მაგრამ არასაკმაოდ ეფექტურია: მას იყენებენ როგორც ანტიტუბერკულოზურ საშუალებას. ამ ჯგუფის ანტივირუსულ პრეპარატს მიეკუთვნება მეტისაზონი (მარბორანი), რომელიც ეფექტურად თრგუნავს ყვავილის ვირუსის რეპლიკაციას. შემდგომში (1959წ.) სინთეზირებული იქნა იდოქსურიდინი – ნუკლეოზიდი,

Read More

ტუბერკულოზის საწინააღმდეგო საშუალებები

By კერძო ფარმაკოლოგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ტუბერკულოზის საწინაარმდეგო პრეპარატებს ყოფენ 2 ჯგუფად: ა) I რიგის პრეპარატები (ძირითადი ანტიბაქტერიულები); ბ) II რიგის პრეპარატები, (სარეზერვო). I რიგის პრეპარატებს, რომლებიც წარმოადგენენ ტუბერკულოზის სხვადასხვა ფორმის სამკურნალო ძირითად ქიმიოთერაპიულ საშუალებებს, მიაკუთვნება იზონიკოტინის მჟავის ჰიდრაზიდი (იზონიაზიდი) და მის წარმოებულები, ანტიბიოტიკები (სტრეპტომიცინი, იხ.), პასმ-ს და მისი წარმოებულები. ტუბერკულოზის საწინააღმდეგო

Read More

ანტილეპროზული პრეპარატები

By კერძო ფარმაკოლოგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” კეთრის თანამედროვე ფარმაკოთერაპიაში ძირითად სპეციფიურ სამკურნალო საშუალებად ითვლება სულფონები, რომელთაც მოქმედების სპექტრის მიხედვით, ნაწილობრივად მსგავსება აქვთ ტუბერკულოზის საწინააღმდეგო საშუალებებთან, მაგრამ ამ დაავადების გამომწვევის მიმართ გააჩნიათ უფრო გამოხატული აქტივობა. უკანსაკნელ წლებში სულფონების შერწყმით სხვა სამკურნალო საშუალებებთან (ახალი ანტიბიოტიკები და სინთეზური ქიმიოთერაპიული პრეპარატები, იმუნოსტიმულატორები, ჰორმონები და სხვ.) კეთრის

Read More

სიფილისის საწინააღმდეგო საშუალებები

By კერძო ფარმაკოლოგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სიფილისის სამკურნალო თერაპია, როგორც წესი, კომპლექსურია, რომელშიც, პირველ რიგში, გულისხმობს ანტიბიოტიკებთან ერთად სხვა პრეპარატების, მათ შორის, ორგანიზმის იმუნოლოგიური რეზისტენტობის მოსამატებელი საშუალებების გამოყენებას. დიდი ხნის განმავლობაში სიფილისის საწინააღმდეგო სპეციფიურ საშუალებად ფართო გამოიყენებოდა დარიშხანის (ნოვარსენოლი და სხვ.) და ბისმუტის (ბიიოქინოლი და სხვ.) ორგანულ ნაერთები. ამჟამად სიფილისის საწინააღმდეგო საშუალებად

Read More

ნიტროფურანის წარმოებულები

By კერძო ფარმაკოლოგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ნიტროფურანის ზოგიერთ წარმომადგენელს ანტიმიკრობული აქტივობა გააჩნია და სამედიცინო პრაქტიკაში გამოიყენება სხვადასხვა ინფექციური დაავადებების სამკურნალოდ. ქიმიურად ეს ნაერთები ხასიათდებიან ფურანის ბირთვის C5 მდგომარეობაში ნიტროჯგუფის (-NO2) და C2 მდგომარეობაში სხვადასხვა ჩამნაცვლებლების არსებობით. ნიტროფურანები ეფექტურია გრამდადებითი და გრამუარყოფითი ბაქტერიების მიმართ, ასევე ზოგიერთი მსხვილი ვირუსების, ტრიქომონადის, ლამბლიების მიმართ. რიგ შემთხვევებში

Read More

ნაფტირიდინის წარმოებულები. ფთორქინოლონები

By კერძო ფარმაკოლოგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” იმის გათვალისწინებით, რომ 8–ოქსიქინოლინის წარმოებულებს გააჩნიათ მაღალი ანტიბაქტერიული აქტივობა და დამახასიათებელი გვერდითი მოვლენები, გამოკვლეული იქნა მრავალი  ქიმიური ნივთიერება. მე–20 საუკუნის 60-იან წლებში აღმოჩენილი იქნა ოქსიქინოლებთან მონათესავე ნაფტირიდინის წარმოებულთა მაღალი ქიმიოთერაპიული აქტივობა. საკმაოდ აქტუალური აღმოჩნდა ნალიდიქსის მჟავა (ნევიგრამონი, ნეგრამი). შემდეგში მიღებული იქნა ახალი მაღალაქტიური ნაერთი, ქინოლინის წარმოებული

Read More

სულფანილამიდური პრეპარატები

By კერძო ფარმაკოლოგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სულფანილამიდურ პრეპარატებს მიეკუთვნება საერთო ქიმიური ფორმულის მქონე ნაერთთა ჯგუფი.  მათ სტრუქტურაში შემავალი ამინოჯგუფის წყალბადის ერთ-ერთი ატომი, მე–4 მდგომარეობაში შესაძლებელია, ჩანაცვლებული იქნას სხვადასხვა რადიკალებით. სულფანილამიდური პრეპარატების ქიმიოთერაპიული აქტივობა XX ს. 30-იანი წლების დასაწყიში აღმოაჩინეს, ამ ჯგუფის პირველი პრეპარატი, რომელმაც გამოყენება ჰპოვა მედიცინაში, იყო პრონტოზილი (დომაგკი, 1934), ანუ

Read More

სინთეზური ანტიბაქტერიული საშუალებები

By კერძო ფარმაკოლოგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ამ ჯგუფში გაერთიანებულია სულფანილამიდები, ფთორქინოლონის წარმოებულები, აგრეთვე ნაფტირიდინის, ქინოლინის და ნიტროფურანის წარმოებულები, 5-ნიტროფურანის სხვადასხვა წარმოებულები. ეს უკანასკნელები ხასიათდებიან მაღალი ანტიბაქტერიული აქტივობით, რომლის მექანიზმი ჯერ კიდევ სრულად არ არის შესწავლილი. ნაწილობრივად, ეფექტი განპირობებულია მგრძნობიარე ბაქტერიულ უჯრედებში დნმ-ის პოლიმერიზაციის ბლოკადით და ცილის სინთეზის დათრგუნვით. ამ პრეპარატებს იყენებენ, ძირითადად,

Read More

სხვადასხვა ქიმიური სტრუქტურის ანტიბიოტიკები

By კერძო ფარმაკოლოგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სხვადასხვა ჯგუფების ანტიბიოტიკები რისტომიცინი. სინონიმები: Ristocetin, Spontin. ფუზიდინ – ნატრიუმი (Fusidinum–natrium). ფუზიდინის მჟავის ნატრიუმის მარილი – ანტიბიოტიკური ნივთიერება, რომელიც წარმოიქმნება სოკო Fusidium coccineum. სინონიმები: ფუზიდინ ნატრიუმი, Fucidine, Fusidin, Ramycin, Sodium fusidicum. პოლიმიქსინ M სულფატი (Polymyxini M sulfas). პოლიმიქსინებს უწოდებენ მონათესავე ჯგუფის ანტიბიოტიკებს, რომლებიც პროდუცირდებიან ნიადაგის ბაქტერიებით

Read More