Category Archives: კერძო ფარმაკოლოგია

საფაღარათო საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” საფაღარათო საშუალებები (cathartica) _ სამკურნალო საშუალებები, რომლებიც, შიგნით მიღების შემთხვევაში იწვევენ ნაწლავების შიგთავსის გადაადგილების დაჩქარებას და ხელს უწყობენ დეფეკაციას. საფაღარათო საშუალებების მოქმედების მექანიზმში დევს ნაწლავების ლორწოვანი გარსის რეცეპტორების მექანიკური ან ქიმიური გაღიზიანება. საფაღარათო საშუალებებს აგრეთვე შეუძლიათ რეფლექტორული გავლენა მოახდინონ საშვილოსნოზე, გულ-სისხლძარღვთა და ზოგიერთ სხვა სისტემაზე. მოქმედების

Read More

კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მოტორული ფუნქციის მასტიმულირებელი საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მოტორიკის მასტიმულირებალ საშუალებებს ძირითადად მიეკუთვნებიან მ-ქოლინომიმეტიკები და ანტიქოლინესთერაზული ნივთიერებები (კარბახოლი, აცეკლიდინი, ნეოსტიგმინის მეთილსულფატი და სხვა). პროკინეტიკური მოქმედება ახასიათებთ საშუალებებს, რომლებიც ზემოქმედებენ ნაწლავის კედლის დოფამინურ და სეროტონინურ რეცეპტორებზე (ციზაპრიდი). კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მოტორიკის მარეგულირებელ მოქმედებას ახდენენ პრეპარატები, რომლებიც ზემოქმედებენ კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ენკეფალინურ რეცეპტორებზე (ტრიმებუთინი), აგრეთვე, ზოგიერთი

Read More

კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მოტორიკისა და სეკრეციის დათრგუნველი საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” H2 ანტიჰისტამინური საშუალებები H2-ანტიჰისტამინური პრეპარატები ამუხრუჭებენ პარიეტული უჯრედებით მარილმჟავასა და პეპსინის გამომუშავებას. ჰისტამინური H2-რეცეპტორების აგზნებას თან სდევს საჭმლის მომნელებელი, სანერწყვე, კუჭის და კუჭქვეშა ჯირკვლების და აგრეთვე, ნაღვლის გამოყოფის სტიმულაცია. მაგრამ უფრო მეტად აქტიურდება კუჭის პარიეტალური უჯრედები, რომლებიც გამოიმუშავებენ მარილმჟავას. ეს ეფექტი ძირითადად განპირობებულია ციკლო-ადენოზინმონოფოსფატის (ცამფ) შემცველობის

Read More

ანტაციდური საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” ანტაციდური საშუალებები ანეიტრალებენ კუჭის წვენის მარილმჟავას, ამცირებენ პეფსინის მომნელებელ (მათ შორის ილორწოვანი გარსის მიმართ) აქტივობას. ზოგიერთ ანტაციდს უნარი აქვს გამოიწვიოს მუცინის წარმოქმნა და დაიცვას ლორწოვანი გარსი დამაზიანებელი ფაქტორებისგან, ხასიათდება ადსორბირების (ალუმინის და ბისმუტის მარილები) და შემომგარსველი უნარით. დღეისათვის არსებობს მრავალი ანტაციდური პრეპარატი, რომელთა ძირითადი კომპონენტებია ალუმინის

Read More

კუჭ–ნაწლავის ტრაქტის ფუნქციის მარეგულირებელი საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” კუჭ-ნაწლავის ტრაქტი გარემოში თავისი “გახსნილობის”, ფუნქციათა მრავალმხრივობის (ტროფიკული, ექსკრეტორული), შემადგენელთა დიდი რიცხვის  – პირის ღრუ, საყლაპავი მილი, კუჭი, წვრილი და მსხვილი ნაწლავები, ღვიძლი და ნაღველგამომყოფი გზები, პანკრეასი, მისი მრავალრიცხოვანი გარე სეკრეტორული მოქმედების გამო მიდრეკილია პოლიმორფული დაავადებებისადმი. მათ სამკურნალოდ გამოიყენება სხვადასხვა ფარმაკოლოგიური ჯგუფების სამკურნალო საშუალებები, მათ შორის

Read More

მადაზე მოქმედი საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” მადის რეგულირების ფიზიოლოგიური სისტემა მოიცავს ცენტრალურ და პერიფერიულ რგოლებს. პერიფერიულ რგოლს პირობითად მიაკუთვნებენ გემოს, ყნოსვის და მხედველობის ანალიზატორებს, საჭმლის მომნელებელ ტრაქტის მგრძნობიარე ნერვული დაბოლოებებს. ცენტრალურ რგოლებს მიეკუთვნება ჰიპოთალამუსის შესაბამისი ბირთვები: ლატერალური (ე. წ. შიმშილის ცენტრი) და ვენტრომედიალური (გაძღომის ცენტრი). როგორც ცენტრისკენული, ასევე ცენტრიდანული იმპულსაცია ამ სისტემაში

Read More

ანგიოპროტექტორები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” უკანასკნელ წლებში სხვადასხვა ანგიოპათიების მკურნალობისას ფართო გამოყენება ჰპოვეს სამკურნალო საშუალებებმა, რომლებიც ახდენენ სისხლის მიკროცირკულაციის გაუმჯობესებას, სისხლძარღვთა განვლადობის ნორმალიზებას, სისხლძარღვთა ქსოვილების შეშუპების შემცირებასა და სისხლძარღვთა კედლებში მეტაბოლური პროცესების გაუმჯობესებას. აღნიშნული ტიპის ანგიოპათიებს წარმოადგენს: დიაბეტური ანგიოპათია (მათ შორის რეტინოპათიები, ნეფროპათიები, ცერებრალური და კორონალური სისხლძარღვების დაზიანებები, ქვედა კიდურების სისხლძარღვთა

Read More

ტვინში სისხლის მიმოქცევის დარღვევების კორექტორები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” მოსახლეობის სიკვდილიანობასა და დაინვალიდებაში ერთ-ერთი წამყვანი ადგილი უკავია ცერებრივასკულარულ დარღვევებს. ყველაზე ხშირია იშემიური ინსულტები და ტვინის სხვა იშემიური დაზიანებები. ჰემორაგიული ინსულტები ბევრად უფრო იშვიათია. აღნიშნული დაავადებების პათოგენეზის განსხვავების მიუხედავად ჰემორაგიული ინსულტისათვისაც ასევე, დამახასიათებელია იშემიური მდგომარეობები, რომლებიც განპირობებულია ტვინის სისხლძარღვების კონსტრიქტორული რეაქციებით. ამის შესაბამისად, ტვინში სისხლის მიმოქცევის

Read More

საშუალებები, რომლებიც აუმჯობესებენ თავის ტვინის სისხლმომარაგებას

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” საერთო სპაზმოლიზური აქტივობის სამკურნალო საშუალებები იწვევენ სისხლძარღვთა გაფართოებას და აუმჯობესებენ სისხლის მიმოქცევას სხვადასხვა ორგანოებსა და ქსოვილებში, რითაც შეუძლიათ ამა თუ იმ ხარისხით დადებითად იმოქმედონ თავის ტვინის სისხლმომარაგებაზე, გაზარდონ მისი ჟანგბადით მომარაგება, გააძლიერონ მეტაბოლური პროცესები. ამიტომ მათ ფართო გამოყენება აქვთ თავის ტვინის სისხლის მიმოქცევის დარღვევებისას. თავის ტვინის

Read More

ჰიპერტენზიური საშუალებები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,კერძო ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” არტერიული წნევის მწვავე დაწევის დროს ჰიპოტენზიის მიზეზიდან გამომდინარე შეიძლება გამოყენებულ იქნას მოქმედების სხვადასხვა მექანიზმის მქონე სამკურნალო საშუალებები, მათ შირის საგულე გლიკოზიდები, რომლებიც აძლიერებენ მიოკარდიუმის კუმშვის აქტივობას, სიმპატომიმეტური (ნორადრენალინი, მეზატონი, დობუტამინი და სხვა), დოფამინერგული (დოფამინი) საშუალებები, როლებსაც გააჩნიათ სისხლძარღვთა შემავიწროებელი და კარდიოტონური თვისებები. ძლიერ და სწრაფ პრესორულ

Read More