Category Archives: ზოგადი ფარმაკოლოგია

სინერგიზმი

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სინერგიზმი (ბერძ.synergia ხელშეწყობა, თანამშრომლობა) – ბიოქიმიური და ფიზიოლოგიური პროცესების, მთლიანი ორგანიზმის ცალკეული ელემენტების (ნაწილების) ურთიერთქმედება, რომელიც მიმართულია მოცემული სიტუაციისთვის ოპტიმალური, საბოლოო ხელშემწყობი ეფექტის მისაღწევად. ბიოქიმიაში სინერგიზმი გამოიხატება სხვადასხვა მეტაბოლური პროცესების ურთიერთქმედებით, რომელიც ცვლის ბიოქიმიური რეაქციების კინეტიკას ან ამ დროს წარმოქმნილი ნაერთების რაოდენობას. მიკრობიოლოგიაში სინერგიზმი გამოხატავს მცენარეულ

Read More

სამკურნალო საშუალებების სინერგიზმი

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სამკურნალო საშუალებების სინერგიზმი (ბერძ. synergia დახმარება, თანამონაწილეობა) – ერთდროულად გამოყენებული სამკურნალო საშუალებების მოქმედების შედეგი, რაც გამოიხატება ცალკე აღებული ნივთიერებების ეფექტების სუმაციაში (შეჯამებაში) ან პოტენცირებაში. სინერგიზმი ვლინდება სამკურნალო საშუალებების ერთდროული ან თანმიმდევრობითი (სუქსესიური) გამოყენების დროს. სამკურნალო საშუალებების სინერგიზმი განიხილება როგორც ადიტიური, თუკი საბოლოო ეფექტი შეესაბამება სამკურნალო საშუალებების

Read More

მედიკამენტური ალერგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” დასაწყისი იხ. >>>> მწვავე ჭინჭრის ციება (იხ.) და ქვინკეს შეშუპება (იხ. ქვინკეს შეშუპება) _ მედიკამენტური ალერგიის ყველაზე ხშირი გამოვლინებაა, რომელიც შეიძლება იყოს როგორც ერთადერთი სიმპტომი აღნიშნული დაავადების, ასევე შესაძლოა შერწყმული იყოს სხვა ალერგიულ რეაქციებთან. მედიკამენტური ჭინჭრის ციების ყველაზე ხშირი მიზეზია პენიცილინი. მკურნალობის პირველი კურსის ჩატარებისას და

Read More

მედიკამენტური ალერგია

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” მედიკამენტური ალერგია _ მედიკამენტების ზემოქმედებით გამოწვეული ორგანიზმის ალერგიული რეაქცია. ალერგიული რეაქციების განვითარება, ტოქსიკურებისგან განსხვავებით, დაკავშირებულია არა უშუალოდ სამკურნალო ნივთიერების პირდაპირ ფარმაკოლოგიური მოქმედებასთან, არამედ მის უნართან წარმოქმნას კომპლექსური ანტიგენები და მოახდინოს ორგანიზმის სენსიბილიზაცია. მედიკამენტების უმეტესობა შესაძლოა გახდეს მედიკამენტური ალერგიის ეტიოლოგიური ფაქტორი, და რაც უფრო ხშირად გამოიყენება ესა

Read More

სამკურნალო საშუალებათა გვერდითი მოქმედება სამკურნალო საშუალებების გვერდითი მოვლენები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” თანამედროვე მაღალეფექტური სამკურნალო საშუალებები წარმატებით გამოიყენება სხვადასხვა დაავადებების პროფილაქტიკისა და მკურნალობის მიზნით. თუმცა ბოლო წლებში მნიშვნელოვნად გაიზარდა წამლებისაგან გამოწვეულ გართულებათა რიცხვი. ამის მიზეზია ის, რომ სამედიცინო პრაქტიკაში ზოგჯერ სწრაფად ინერგება წამალი, რომელიც ყოველთვის დასაბუთებული არ არის, ასევე, პოლითერაპიის ფართოდ გამოყენება, ანუ ერთდროულად დიდი რაოდენობით წამლების დანიშვნა,

Read More

სამკურნალო საშუალებების შეუთავსებლობა

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” დასაწყისი იხ.  >>>> ფიზიკური და ფიზიკურ-ქიმიური ფარმაცევტული შეუთავსებლობის მიზეზი შეიძლება იყოს: სამკურნალო საშუალებების განუზავებლობა და პირობები, რომლებიც აუარესებენ მათი განზავების უნარს; კოლოიდური სისტემების და მაღალმოლეკულურ ნაერთთა ხსნარების კოაგულაცია; ემულსიების კოალესცენცია (განშრევება); რთული ფხვნილების დანესტიანება და გალღობა; არასასურველი ადსორბციის პროცესები. სამკურნალო საშუალებების განუზავებლობა არა მარტო იმ შემთხვევებში

Read More

სამკურნალო საშუალებების შეუთავსებლობა

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სამკურნალო საშუალებების შეუთავსებლობა _ სამკურნალო საშუალებების სამკურნალო ეფექტის შესუსტება, გაქრობა ან გაუკუღმართება ან მათი გვერდითი და/ან ტოქსიკური მოქმედების გაძლიერება. ამას შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს მათი ერთდროულად გამოყენებისას (ფარმაკოლოგიური შეუთავსებლობა), არარაციონალური რეცეპტურით დამზადების შემთხვევაში ან შემდგომი (რიგ შემთხვევაში ხანგრძლივი) შენახვისას, როდესაც მათი ურთიერთქმედების შედეგად ხდება სამკურნალო საშუალებების თვისებების

Read More

წამალთა მოქმედების თავისებურებანი მათი კომბინირების შემთხვევაში

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” კლინიცისტურ პრატიკაში, ხშირად, ერთდროულად რამდენიმე პრეპარატი გამოიყენება. რამდენიმე წამლის ერთდროულად გამოყენებამ შეიძლება გამოიწვიოს ეფექტი, რომელიც ძალით, ხანგრძლივობით და მოქმედების ხასიათიდაც კი განსხვავებულია მათი ცალკე გამოყენებისას. ეს უკვე წამალთა ურთიერთქმედების შედეგია. არჩევენ ფიზიკურ-ქიმიურ, ქიმიურ, ფარმაკოკინეტიკურ და ფარმაკოდინამიკურ ურთიერთქმედებას. ფიზიკურ-ქიმიური ურთიერთქმედების მაგალითია გააქტივებული ნახშირის უნარი თავის ზედაპირზე მოახდინოს

Read More

განმეორებით გამოყენებისას წამლის მოქმედების თავისებურებანი

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” კლინიკურ პრაქტიკაში პაციენტის მკურნალობა იშვიათად გულისხმობს წამლის ერთჯერადად მიღებას. პრეპარატის განმეორებით მიღებისას ფარმაკოლოგიური ეფექტი შეიძლება გაიზარდოს ან შემცირდეს მისადმი მგრძნობიარე რეცეპტორების ცვლილების ან ფარმაკოკინეტიკის ცვლილების გამო. ერთი და იგივე სამკურნალო ნივთიერების განმეორებითი შეყვანისას სპეციფიური ფარმაკოლოგიური მოქმედების გაზრდას კუმულაციას უწოდებენ. მატერიალური კუმულაციის დროს ეფექტის გაზრდა განპირობებულია მისი

Read More

დოზები და კონცენტრაციები

პარაგრაფი ლალი დათეშიძის წიგნიდან  ,,ზოგადი ფარმაკოლოგია და კლინიკური ფარმაცია” სამკურნალო საშუალებების მოქმედება, მნიშველოვან წილად, განისაზღვრება მათი დოზირებით. დოზიდან (კონცეტრაციიდან) გამომდინარე იცვლება ეფექტის განვითარების სიჩქარე, მისი გამოხატულება, ხანგრძლივობა, ზოგჯერ ხასიათიც კი. ჩვეულებრივ, დოზის (კონცეტრაციის) გაზრდის პარალელურად მცირდება ლატენტური პერიოდი და მატულობს ეფექტის გამოხატულება და ხანგრძლივობა. დოზა ეწოდება ნივთიერების რაოდენობას ერთ მიღებაზე (ჩვეულებრივ აღინიშნება როგორც ერთჯერადი დოზა).

Read More