Author Archives: studenti

სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების თანამედროვე ტენდენციები

”სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორია. სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორია და  თანამედროვე ტენდენციები. სამედიცინო ტერმინოლოგიის “ევროპული ხაზის” ისტორია”, დასაწყისი იხ. >>> თანამედროვე სამედიცინო ტერმინოლოგიის შევსების ძირითად წყაროდ კვლავ ბერძნულ-ლათინური რჩება, მაგრამ უკვე გამოიკვეთა სამედიცინო ტერმინოლოგიის თანამედროვე ენებიდან შევსების ტენდენციები. სულ უფრო ხშირად ფიგურირებს ინგლისური ენის ბაზაზე შექმნილი ტერმინები. ვფიქრობთ, ეს ტენდენცია გაძლიერდება. ჩნდება ახალი ტერმინები, რომელთა წყაროც  ჩინური, იაპონური

Read More

მედიცინის ენის ”ნაციონალიზაცია”

”სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორია. სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორია და  თანამედროვე ტენდენციები. სამედიცინო ტერმინოლოგიის “ევროპული ხაზის” ისტორია”, დასაწყისი იხ. >>> ამდენად, მედიცინის  ენად იქცა ახალი ლათინური. ამ ენაზე იქმნებოდა სამედიცინო ნაშრომები. ამან თავისი დადებითი როლი ითამაშა მედიცინის განვითარებაში – მოწესრიგდა ტერმინოლოგია და დეფინიციები. ამავე დროს, თანდათან ერთიანი ”მკვდარი ენით” სარგებლობა გახდა მედიცინის დემოკრატიზაციის პროცესის შემაფერხებელი ფაქტორი. გვიანი აღორძინების

Read More

სამედიციო ტერმინოლოგია აღორძინების პერიოდიდან

”სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორია. სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორია და  თანამედროვე ტენდენციები. სამედიცინო ტერმინოლოგიის “ევროპული ხაზის” ისტორია”, დასაწყისი იხ. >>> XIV საუკუნიდან  მოყოლებული არაბული მედიცინის გავლენა თანდათან სუსტდებოდა, მაგრამ ევროპული მედიცინის განვითარებას ხელს უშლიდა უზარმაზარი ტერმინოლოგიური ქაოსი.        ნათელი გახდა, რომ ტერმინოლოგიის მოწესრიგების  გარეშე შეუძლებელი იქნებოდა მედიცინის შემდგომი განვითარება. ევროპელი ექიმები აღარ ენდობოდნენ არაბიზებულ გალენს და

Read More

ბიზანტიური პერიოდი

”სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორია. სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორია და  თანამედროვე ტენდენციები. სამედიცინო ტერმინოლოგიის “ევროპული ხაზის” ისტორია”, დასაწყისი იხ. >>> დასავლეთ რომის იმპერიის დაცემის შემდეგ გვიანი ანტიკური კულტურის ძირითად მემკვიდრე, მათ შორის მედიცინისაც, გახდა ბიზანტია. ბიზანტია ლიტერატურის  განვითარებას ბერძნულ ენაზე აგრძელებდა. ანტიკური პერიოდის დასასრულსა და ადრეულ შუასაუკუნეებში ბიზანტიაში მოღვაწეობდა მრავალი ცნობილი ექიმი, რომელთა პროფესიულ – ენობრივი კულტურა ჩამოყალიბდა

Read More

ბერძნული ტერმინოლოგიის ლათინიზაციის პროცესი

”სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორია. სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორია და  თანამედროვე ტენდენციები. სამედიცინო ტერმინოლოგიის “ევროპული ხაზის” ისტორია”, დასაწყისი იხ. >>> პუნიკური ომების (ძვ. წ. III-II სს) შემდეგ რომაელმა ლეგიონებმა შორს გაიტანეს ლათინური ენა.  უკვე II პუნიკური ომის შემდეგ (ძვ. წ. 201 წლიდან) რომმა ხელთ იგდო ესპანეთის აღმოსავლეთი და სამხრეთი სანაპიროები. თანდათან რომაელები იპყრობენ მაკედონიას, საბერძნეთს, სირიას, ეგვიპტეს, ბალკანეთის

Read More

ლათინური პერიოდი

”სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორია. სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორია და  თანამედროვე ტენდენციები. სამედიცინო ტერმინოლოგიის “ევროპული ხაზის” ისტორია”, დასაწყისი იხ. >>> ძვ. წ. აღრიცხვის   146 წლიდან ბერძნებზე რომაელები გაბატონდნენ. მიუხედავად რომაელთა   ბატონობისა,  თავისი არსებობის მთელი ისტორიის მანძილზე ლათინური ენა განიცდიდა ბერძნული ენის ძლიერ გავლენას.  ამის მიზეზი ერთის მხრივ თვით ბერძნული ენის სტრუქტურაა,  მეორეს მხრივ, ბერძნული სამეცნიერო აზროვნების

Read More

ბერძნული სამედიცინო კულტურა

”სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორია. სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორია და  თანამედროვე ტენდენციები. სამედიცინო ტერმინოლოგიის “ევროპული ხაზის” ისტორია”, დასაწყისი იხ. >>> ბერძნული სამედიცინო კულტურით იწყება ევროპული სამედიცინო კულტურის წერილობითი ისტორია. ბერძნული სამედიცინო კულტურა და ტერმინოლოგია დღემდე ახდენს მნიშვნელოვან გავლენას სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარებაზე. ბერძნული სამედიცინო კულტურით იწყება ევროპული სამედიცინო კულტურის წერილობითი ისტორია. ბერძნული სამედიცინო კულტურა და ტერმინოლოგია დღემდე ახდენს მნიშვნელოვან

Read More

არაბული სამედიცინო კულტურა და ტერმინოლოგია

”სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორია. სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორია და  თანამედროვე ტენდენციები. სამედიცინო ტერმინოლოგიის “ევროპული ხაზის” ისტორია”, დასაწყისი იხ. >>> ფეოდალიზმის ეპოქის მედიცინის უდიდეს მიღწევად ითვლება არაბული აღმოსავლეთის ხალხების მედიცინა. რომის იმპერიის დაცემის შემდეგ, ალბათ, ბერძნულ-ლათინური სამედიცინო კულტურა დაიკარგებოდა, რომ არა არაბული კულტურა. VII – VIII საუკუნის მუსულმან დამპყრობებს, რომლებმაც მოიცვეს ევროპის, აზიისა და აფრიკის მნიშვნელოვანი ნაწილი, ახასიათებდათ

Read More

სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორიამდელი პერიოდი

”სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორია. სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორია და  თანამედროვე ტენდენციები. სამედიცინო ტერმინოლოგიის “ევროპული ხაზის” ისტორია”, დასაწყისი იხ. >>> ამ პერიოდის შესახებ წერილობითი დოკუმენტების სიმწირის გამო, ნაკლებადაა ცნობილი, მაგრამ  შემონახული მასალები ირიბად ადასტურებს მედიცინის განვითარების მაღალ დონეს, რაც შეუძლებელი იქნებოდა სამედიცინო ლექსიკის განვითარების გარეშე. პირველი ცნობები უძველეს ცივილიზაციებში მედიცინის განვითარების შესახებ შემონახულია ბაბილონის, ძველინდურ და ჩინურ ხელნაწერებში.

Read More

სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორიის ”ევროპული” და ”არაევროპული” ვექტორები

  ”სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორია. სამედიცინო ტერმინოლოგიის განვითარების ისტორია და  თანამედროვე ტენდენციები. სამედიცინო ტერმინოლოგიის “ევროპული ხაზის” ისტორია”, დასაწყისი იხ. >>> სამედიცინო ტერმინოლოგიის ისტორიის განხილვისას ძირითად ხაზად გამოყოფენ ტერმინოლოგიის განვითარების  ვექტორს: ბერძნული-ლათინური-არაბული-ევროპული, განახლებულ ლათინური, რადგანაც  ამ ისტორიულმა ხაზმა განსაკუთრებული გავლენა მოახდინა თანამედროვე სამედიცინო ტერმინოლოგიის ფორმირებაზე და ისტორიულ გავლენას ახდენდა ევროპისა და აზიის მთელი ხალხების  სამედიცინო ლექსიკაზე. (პირობითად

Read More